مرور تاریخ دستکشهای دروازهبانی؛ روند تکامل یک اختراع ویژه
به گزارش فوتبال ۳۶۰، وقتی لیورپول در ماه آوریل با پیروزی ۵ بر یک مقابل تاتنهام در آنفیلد، قهرمانی لیگ برتر را کسب کرد، آلیسون بکر، دروازهبان این تیم یک رکورد ویژه را به ثبت رساند؛ سنگربان ۳۲ ساله برزیلی به اولین دروازهبان بعد از سال ۱۹۹۹ تبدیل شد که با دستکشهای برند رویش (Reusch) قهرمانی لیگ برتر انگلیس را به دست میآورد.
آخرین بار پیتر اشمایکل به عنوان دروازهبان منچستریونایتد با این دستکشها قهرمان لیگ برتر نام گرفت.
آلیسون هنگام نخستین قهرمانی لیورپول در لیگ برتر دستکشهای نایک میپوشید اما در اکتبر ۲۰۲۳ قراردادی با رویش امضا کرد؛ بازگشت به برند دوران جوانی در پورتو آلگره برزیل. رویش یکی از قدیمیترین برندها در تولید دستکش دروازهبانی است. این شرکت همراه با سپ مایر، دروازهبان آلمان غربی و بایرن مونیخ در سال ۱۹۷۳ اولین دستکش با کف لاتکس را طراحی کرد. پس از حضور مایر در جام جهانی ۱۹۷۴ و قهرمانی آلمان غربی، دستکشهای لاتکس به سرعت محبوب شدند.
پیش از دهه ۷۰ هم استفاده از دستکشهای دروازهبانی به تدریج افزایش یافت. برخی از دروازهبانان از دستکشهای باغبانی لاستیکی استفاده میکردند و برخی دیگر در زمستان برای گرما دستکشهای پشمی میپوشیدند. در دهه ۴۰، آمادئو کاریسو، دروازهبان آرژانتینی ریورپلاته یکی از اولین کسانی بود که دستکش پوشید. در جام جهانی ۱۹۶۶، گوردون بنکس با دستکش به همراه تیم ملی انگلیس قهرمان جام نام گرفت. میگویند بنکس عادت داشت با دستکشهای قدیمی خود باغبانی کند و سپس آنها را دور بیندازد.
حدود صد سال طول کشید تا دستکشهای دروازهبانی به طور گستردهای پذیرفته شوند. یک تولیدکننده انگلیسی به نام ویلیام سایکس در سال ۱۸۸۵ طرح دستکش چرمی برای دروازهبانی را ثبت اختراع کرد و یکی از اولین طرحهای ثبتشده دستکش بود. برای جام جهانی ۱۹۷۰ در مکزیک، بنکس از یک جفت دستکش آزمایشی با برجستگیهای لاستیکی روی کف استفاده کرد؛ همان دستکشهایش در مهار معروف مقابل ضربه پله با این حال، ۸ سال بعد در آرژانتین، تنها یک دروازهبان حاضر در جام جهانی بدون دستکش بازی کرد؛ آلن راف از تیم ملی اسکاتلند.
فناوری، جذابیت و زیبایی دستکشهای دروازهبانی به طور قابلتوجهی بهبود یافته است. طرحهای نامناسب و حجیم دهههای ۸۰ و ۹۰ دیگر به تاریخ پیوستهاند و دروازهبانان نخبه اکنون دستکشهای سبک «پوست دوم» را میپوشند. این دستکشها به طور اختصاصی برای دستهایشان قالبگیری شدهاند. مدلهای مدرن میتوانند دارای دریچههای هوا، مناطق لاتکس برای مشتزنی و مچهای بدون بند باشند.
دستکشهای دروازهبانی معمولاً از یک الگوی مشابه پیروی میکنند. در رده ارزانتر، میتوانید دستکشهایی با قیمت حدود ۳۳ دلار تهیه کنید. ترکیب پارچههایی مانند مش و لاستیک، هزینه تولید انبوه کمتری دارد. این دستکشها معمولاً از طراحی تخت بهره میبرند و افزایش قیمت به دلیل مواد گرانقیمتی مانند نئوپرن و لاستیک مصنوعی است که در لباسهای غواصی استفاده میشود.
طراحیهای رایج شامل بندهای مچی هستند؛ اگرچه بسیاری از تولیدکنندگان فعلی به مچهای بدون بند یا لاتکس دور مچ، برای کمک به کنترل توپ روی آوردهاند. دریچههای هوا راهی محبوب برای کاهش تعریق دستها شدهاند و «سمت مشتزنی» دستکش در سالهای اخیر به نقطه کانونی طراحی تبدیل شده. اضافه کردن مواد چسبنده یک عادت رایج بین دروازهبانهاست؛ ۲ دلیل برای استفاده از مواد روغنی خاص روی دستکش وجود دارد؛ یکی افزایش عمر یک جفت دستکش قدیمی و دیگر اینکه چنین موادی، واقعاً چسبندگی را بهتر میکند.
رطوبت دستکش ضروری جلوه میکند؛ هرچند انداختن آب دهان بیشتر به عادت شبیه است. البته وقتی دستکشها بیش از حد خیس شوند، سنگین میشوند و دیگر نمیشود توپ را حس کرد.
پس از استفاده از یک جفت دستکش به مدت حدود یک ماه، حتی دروازهبانان حرفهای معمولاً کاهش چسبندگی را متوجه میشوند.
باب فیدلر از مدیران رویش میگوید: «این بسیار رایج است. پیتر اشمایکل وقتی دستکشهای کارخانه ما را میپوشید در یک فصل ۵۰ یا ۶۰ جفت دستکش مصرف میکرد. بازیکنان برای تمرین هم دستکش دارند و این تعداد بیشتر میشود. این بخشی از قرارداد اسپانسری آنهاست. دستکشها را به صورت رایگان به آنها میدهیم.»
در سال ۲۰۱۶، کارلی تلفورد، دروازهبان سابق انگلیس به یک شرکت کمک کرد تا دستکشهایی مخصوص زنان بسازد. این دستکشها شامل ابعاد باریک، طول انگشت کوتاهتر و چسبندگی محکمتر در پشت دست بود اما با گذشت نزدیک به یک دهه، اکثر دروازهبانان زن همچنان دستکشهای مردانه را در اندازههای کوچکتر میپوشند. برای یافتن اندازه دستکش، اکثر برندها از شما میخواهند عرض وسط کف دست و طول (از پایین دست تا نوک انگشت میانی) را اندازهگیری کنید.
ایمنی یک عامل کلیدی دیگر در نوآوری به حساب میآید. آدیداس در حال بررسی چگونگی محافظت از انگشتان دروازهبانان در برابر بیشازحد کشیده شدن است. این به معرفی فناوری «محافظت از انگشت» انجامید که برای کاهش ضربه هنگام مهار شوتها طراحی شدهاند.
محدوده مشتزنی هم از نوآوریهای جدید است. آدیداس حدود ۳۰۰ میخ پشت دستکشهای Predator Pro Hybrid قرار داد و جانلوئیجی دوناروما هنگام قهرمانی ایتالیا در یورو ۲۰۲۰ آنها را پوشیده بود.
یکی از نوآوریهای موفق، دستکش لغزنده تمرینی است. این دستکش، تمرین را سختتر میکند و وقتی آن را درمیآورید و دستکش مسابقه را میپوشید، حس خیلی راحتی خواهید داشت.